Klavier op het EAMHID-congres

Begin september namen we opnieuw deel aan het tweejaarlijkse EAMHID-congres (European Association for Mental Health in Intellectual Disability). Dit congres brengt onderzoekers, begeleiders en organisaties uit heel Europa (en daarbuiten) samen om ervaringen en inzichten uit te wisselen rond geestelijke gezondheid en verstandelijke beperking. Dit jaar ging het congres door in Gent, waardoor België dan ook de organisatie van het congres op zich nam. Klavier is al vele jaren vaste deelnemer, en telkens leveren we ook zelf een bijdrage.

Cliënten aan het woord

Voor onze presentatie dit jaar kozen we voor een bijzondere aanpak: we startten vanuit gesprekken met onze bewoners. Bewoners met een licht verstandelijke beperking die in verschillende leefgroepen hebben gewoond, vertelden hoe zij het dagelijks leven ervaren, en hoe dat verschilt van team tot team. Het was bijzonder waardevol om hen via interviews, quotes en korte filmpjes letterlijk mee te nemen naar het congres. Zo konden hun stemmen ook rechtstreeks gehoord worden door een internationaal publiek.

Wat leerden we?

De verhalen van de bewoners lieten mooi zien dat het team echt het verschil maakt. Niet alleen de infrastructuur of de regels bepalen hoe iemand zijn of haar leven ervaart, maar vooral de manier waarop begeleiders omgaan met afspraken, vrijheid, relaties en grenzen. Enkele bewoners gaven bijvoorbeeld aan dat een ‘gesloten groep’ voor hen opener kon aanvoelen dan een ‘open’ groep, omdat ze zich er meer gehoord voelden. Ook bleek hoe belangrijk het is dat er altijd kansen tot herstel en nieuwe stappen blijven bestaan, zelfs na een moeilijke periode.

Een ander belangrijk punt in onze bijdrage was de discretionaire ruimte: de vrijheid die medewerkers soms (moeten) nemen om regels met gezond verstand te vertalen naar de situatie van een bewoner. Die ruimte maakt het mogelijk om écht aan te sluiten bij de behoeften van cliënten, zonder de veiligheid of de afspraken uit het oog te verliezen.

Uitwisseling over de grenzen heen

Naast onze eigen bijdrage vonden we het heel verrijkend om ook van andere organisaties te leren. We zagen hoe collega’s in binnen- en buitenland manieren zoeken om hun teams te ondersteunen en hoe ze proberen wegen te vinden om met complexe problematieken om te gaan. Zulke ontmoetingen geven energie en inspireren ons om ook in onze eigen voorziening verder te bouwen aan warme en kwaliteitsvolle ondersteuning.

Dank aan onze bewoners

We zijn erg trots dat onze bewoners zo openhartig hun ervaringen wilden delen. Hun verhalen hebben niet alleen onze congresbijdrage vormgegeven, maar ook iedereen in de zaal geraakt. Zonder hen was dit niet mogelijk geweest.